Standbeeld ‘de Kypman’

Fotografie: Kees Muizelaar

Het Drylster Kypmantsje is een bekende bijnaam van de IJlsters. Van oorsprong zijn kypmannen kooplieden die met hun handelswaar in een korf (kyp) op de rug de boer op gingen om handel te drijven.Er doen verschillende verhalen de ronde over het ontstaan van deze naam en waarom hij verbonden is aan de inwoners van IJlst. Hoe dan ook, deze bijnaam is inmiddels zo verweven met de IJlsters dat hij een plek verdient in het historische stadscentrum. In opdracht van stadsbelang IJlst heb ik dit standbeeld ontworpen en vervaardigd.

De locatie van het beeld is mede bepalend geweest in het ontwerpproces, gesitueerd naast de plek waar de voormalige Nooitgedagt fabriek met karakteristieke schoorsteen decennialang het straatbeeld van het IJlster centrum heeft bepaald. In deze fabriek werd het beroemde ‘Nooitgedagt’ houtbewerkingsgereedschap geproduceerd naast schaatsen en houten speelgoed. De vooroorlogse betonbouw van de fabriek (destijds uniek in Nederland) met betonnen draagkolommen in paddenstoelvorm is de directe inspiratie voor de vormgeving en materiaalkeuze van het beeld en daarmee refereert het aan de architectonische historie van deze plek. De fabriek is in de jaren negentig gesloopt om plaats te maken voor woningbouw.

Betonconstructie Nooitgedagt fabriek

Een karakteristiek element van deze betonbouw, is de afdruk van de houtnerf van de bekistingplanken in het beton. De mal van het standbeeld is op dezelfde wijze vervaardigd als de betonbekisting van de voormalige Nooitgedagt fabriek. Dit heeft geresulteerd in een betonnen standbeeld van de IJlster kypman passend in de architectonische context van de plek en door de zichtbare houtnerf passend in een stad met een rijk ‘hout’ verleden.